Wijn en je gezondheid: het is een thema dat ons regelmatig in beroering brengt. Talloos zijn de wetenschappelijke onderzoeken die het effect van wijn op ons lichaam onderzoeken. En even talloos en verschillend zijn de uitkomsten.
Maar laten we eerst eens beginnen met te kijken naar de geschiedenis. Wist je dat wijn tot de komst van moderne medicijnen in de 19e eeuw een grote rol speelde als medicijn? Wijn, al dan niet gemengd met heilzame kruiden, werd voorgeschreven voor tal van kwalen. Daarvan was ‘slapte’ slechts de minste. De ontspannende én antiseptische werking van alcohol werd al door artsen in de Oudheid en middeleeuwen erkend en gebruikt. Ook voor zaken als een goede spijsvertering, op krachten komen en depressiviteit schreven ze wijn voor. Restantjes van die traditie zijn er nog steeds. Denk aan Pleegzuster Bloedwijn, een rode wijn versterkt met ijzerverbindingen die je in de schappen van de supermarkt kunt vinden.
Stofjes uit de schillen
Om vooral rode wijn gaat het als we tegenwoordig over de gezondheidseffecten van wijn spreken. Dat komt vanwege de tannines die in rode wijn zitten. Tannines vind je in de schil van druiven, en alleen rode wijn komt tijdens het productieproces langdurig in contact met de schillen. (Uitzonderingen in de witte wijnproductie daargelaten.) En juist in die tannines zitten de stofjes waarvan gezegd wordt dat ze goed voor je zijn. Een daarvan is resveratrol. Van resveratrol wordt gezegd dat het een gunstige werking heeft bij het voorkomen van hartaandoeningen en kanker. Het balletje is gaan rollen in 1991, toen een Amerikaans televisieprogramma inging op de ‘Franse paradox’: hoe kan het dat Fransen, die vrij veel verzadigde vetten eten, toch niet massaal overlijden aan hart- en vaatziekten? Vervolgens werd de oorzaak gezocht in het drinken van rode wijn. Rode wijn werd in de weken na de uitzending van dit programma een grote hit in de VS, terwijl de drank daarvoor een zieltogend bestaan leidde.
Effect van alcohol
Onderzoek na onderzoek is er inmiddels gevolgd, zowel in de VS als in Europa, naar de vermeende gunstige effecten van het drinken van een glas rode wijn. We lezen er regelmatig over in kranten en op internet. Wetenschappers vóór en tegen zijn overal te vinden. Resveratrol blijft een belangrijk onderzoeksterrein, maar elders kijken onderzoekers ook naar wat alcohol met het menselijk lichaam doet. Bijvoorbeeld het ‘goede’ cholesterol verhogen en het ‘slechte’ verlagen.
Inmiddels staat het Voedingscentrum op het volgende standpunt: ‘Goed onderbouwde bevindingen laten zien dat een matig alcoholgebruik (tot 15 gram per dag, dat komt neer op maximaal 1,5 glas) het risico op sommige chronische ziekten verlaagt. Tegelijkertijd vergroot alcoholgebruik wel het risico op andere chronische ziekten.’ Oftewel: het kan helpen voor sommige aandoeningen, maar net zo goed schadelijk zijn voor andere. Meer dan 1,5 glas wijn per dag drinken wordt door het Voedingscentrum dan ook zeker niet aangeraden.
Wil je meer weten over wijn? Bijvoorbeeld over de calorieën in wijn?